Życie Roślin
Funkcje Liści
Liście nie są tylko dekoracyjną częścią pokojowych roślin. Dla tych roślin są prawie
tak niezbędne jak płuca dla człowieka. Przejmują na przykład z powietrza dwutlenek
węgla i pobierają wodę z korzeni.
Z tych dwóch surowców produkują związki organiczne, głównie cukier. Energii do tej
produkcji dostarcza im światło słoneczne.Cały ten proces nazywany jest fotosyntezą.
Kiedy jest ciemno proces ten nie zachodzi, a więc zimą-tylko w bardzo ograniczonym
zakresie. Dzieje się tak z powodu krótszego dnia i braku dostatecznej ilości światła
słonecznego.
W procesie produkcji cukru przez roślinę wytwarza się tlen - a ten jest dla wszystkich
istot żywych rzeczą nieodzowną.
Jak światło słoneczne może dotrzeć do najniżej rosnących liści?
Gdy się blżej temu przyjrzeć można zobaczyć, że liście znajdujące się na górze drzewa
ustawiaja się pionowo tak, aby część światła przepuścić do tych rosnących poniżej. Te
zaś w pozycji poziomej wyłapują każdy promyk przebijającego światła.
Jest takie drzewo w Australii o nazwie Eukaliptus globulus, u Którego mozna
zobaczyć, jak liście potrafią się ustawić dokładnie kantem wobec kierunku padania
promieni słonecznych. Broniąc się tym sposobem przeciw palącym pronieniom słonecznym,
drzewo to nie daje prawie żadnego cienia.
Na wierzchniej i odwrotnej stronie liści znajduje się warstwa komórek naskórka.
Zwłaszcza na odwrocie liścia w tej warstwie komórek znajduje się mnóstwo szczelinek. Są
to aparaty szparkowe, które mogą według potrzeby szczeliny te otwierać bądź
zamykać.
Gdy roślina otrzyma za mało wody, chroni swe ostatnie rezerwy i zamyka pory. Wówczas
też nie produkuje energii i przestaje rosnąć. Niektóre rośliny mają liście pokryte
woskową warstwą albo włoskami. Przy ich pomocy ograniczają parowanie wilgoci. Warstwę
tę potrafią zniszczyć na przykład kwaśne związki chemiczne znajdujące się w
zanieczyszczeniach powietrza, szczególnie w tzw. kwaśnych deszczach. Wtedy roślina dusi
sie i obumiera.
Nerwy liści są w każdej roślinie widoczne, zwłaszcza, gdy weźmie się taki liść pod
światło. Nerwy tworzą system małych rurek, kanalików, którymi doprowadzany jest do
wszystkich części rośliny cukier wytworzony w liściach. Oprócz tego roślina przyswaja
tym systemem wodę i substancje mineralne z korzeni. Na wierzchnich częściach nerwów
znajduje się tkanka wzmacniająca liść, natomiast dolnymi przepływają soki.
Chlorofil znajduje się we wszystkich zielonych częściach roślin. Najwięcej chlorofilu
jest w liściach. Jego zadaniem jest absorbować energię słoneczną, łączyć ją z wodą i
dwutlenkiem węgla i przerabiać na cukier. Cukier ten jest potem przeprowadzany do tych
części roślin, które potrzebują energii. Chlorofil pochłania główne czerwone spektrum
słonecznych promieni,a odrzuca zielone i niebieskie. Dzięki temu proces fotosyntezy
może również zachodzić przy sztucznym oświetleniu.
Myśląc o liściach mamy na myśli liście właściwe rośliny. Ale istnieją też inne rodzaje
liści.
Liścienie są pierwszymi liśćmi roślin, stanowiąc jeszcze część zarodka.
Zapewniają wyżywienie kiełkującej roślinie, dając jej dobry start w życiu.
to małe, łuskowate listki, które chronią podstawy pędów i
pączków.
Liście okrywowe są często duże i przepięknie ubarwione. Rozmieszczone są wokół
kwiatostanu, jako ochrona lub po to, aby zwrócić na siebie uwagę owadów.
Sam kwiat ma często dwa rodzaje liści: liście kielichowe i koronne. Kwiety wyrastają
czasami między dwoma liśćmi.
Tam, gdzie znajduje się dwutlenek węgla, rośliny rosną szybciej. Ogrodnicy często
wykorzystuja ten fakt w szklarniach nasycając w nich powietrze dwutlenkiem węgla.
Oczywiście w mieszkaniu nie da się tego zrobić.
Rośliny domowe potrzbują dokarmiania. Dodatkowe pożywienie organiczne mogą one
przyjmować także przy pomocy liści.
Jeśli na przykład brakuje im, w wyniku niedoboru azotu żółtej barwy, mogą zostać
opryskane rostworem mocznika. Koncentrat ten nie może jednak być mocniejszy niż dwa
promile, inaczej istnieje niebezpieczeństwo, że spali on liście.
Niektóre rośliny żywją się nawet w ten sposób, że przy pomocy liści chwytają owady i
wysysają je.
Na gładkich ciemnozielonych liściach mogą czasem powstawać plamy z kurzu. W wyniku
spryskiwania wodą mogą się pojawić niekiedy ślady wapnia na liściech. W takich
przypadkach można, po uprzednim dokładnym umyciu rośliny, spryskać ją środkiem
nadającym liściom połysk.
Z odzyskaniem połysku na liściach trzeba jednak postępować ostrożnie i oczyszczać tylko
wierzchy liści. Niektóre rośliny wogóle nie znoszą takich zabiegów.
Liście roślin różnią się wielkością. Są liście o wielkości kilku milimetrów. Największe
liście ma natomiast południowoamerykański grzybień o nazwie Victoria Amazonia.
Liście tej rośliny osiągają wielkość kilku metrów. Mogą utrzymać ciężar dziecka.
|